با صنعت قوطی سازی بیشتر آشنا شوید
صنعت قوطی سازی یکی از صنایع بسیار پرکاربرد و زیر مجموعه صنعت بسته بندی در کشور محسوب می‌شود. حتما به صورت روزانه با محصولاتی که برای آشپزخانه خریداری می‌شوند برخورد داشته‌اید که برخی از آنها بسته بندی پلاستیکی یا فلزی دارند.
تولید انواع قوطی فلزی یکی از همین موارد است که در صنایع قوطی سازی تولید می‌گردد.
طبق تعریف قوطی سازی به صنعتی می‌گویند که در آن کارخانجات و شرکت‌های تولیدی بزرگ و کوچک برای تولید کردن و تبدیل نمودن ورقه‌های فلزی به قوطی در سایزهای مختلف فعالیت دارند. عمده فعالیت کارخانجات در این صنایع در حوزه مواد غذایی است.
کاربرد قوطی سازی و عوامل مؤثر بر قیمت نهایی تولید
تولید قوطی کنسرو در صنعت قوطی سازی، در زمینه‌های صنعتی و خانگی کاربرد دارند و به همین دلیل صنعتی بسیار مهم و ضروری محسوب می‌شوند. از جمله محصولاتی که در این صنایع تولید می‌شود می‌توان به قوطی رب گوجه فرنگی، کنسرو لوبیا و انواع خوراکی‌های کنسروی، تن ماهی، مواد شیمیایی، رنگ و غیره اشاره کرد. در واقع بدون چنین صنایعی امکان نگهداری طولانی مدت آنها به هیچ وجه امکان پذیر نخواهد بود.
قوطی‌های فلزی تولید شده در کارخانجات قوطی سازی بسته به نوع کاربرد نهایی خود، ضخامت‌های مختلفی دارند. بسته به نوع ضخامت، درجه تمیزی ورقه‌ها، کیفیت نهایی و قالب قوطی، قیمت نهایی آنها مشخص می‌گردد.
برای اینکه بیشتر با این دسته از صنایع و پیچیدگی کار آنها آشنا شوید در ادامه به توضیح خط تولید قوطی سازی می‌پردازیم.
روش‌های تولید انواع قوطی فلزی در صنعت قوطی سازی
در ظاهر شاید صنایع قوطی سازی یکی از راحت‌ترین و ابتدایی‌ترین صنایع به نظر برسند؛ اما اگر به شما بگوییم دقت تجهیزات و ماشین آلاتی که برای تولید قوطی‌های از جنس ورق قلع اندود شده بکار گرفته می‌شوند در حد چند میکرون است تعجب خواهید کرد. به همین دلیل صنعت قوطی سازی یکی از صنایع دقیق به شمار می‌رود.
مهم‌ترین قوطی‌هایی که صنایع قوطی سازی با کاربرد بسته بندی مواد غذایی و غیر غذایی تولید می‌شوند در دو دسته گسترده دو تکه و سه تکه قرار می‌گیرند.کارخانه قوطی سازی کن ساز یکی از برجسته ترین ها در زمینه تولید انواع قوطی فلزی می باشد.در ادامه روش تولید هر کدام را به شکل مختصر توضیح می‌دهیم:
قوطی 3 تکه (3-pieces can):
این قوطی‌ها به چندین روش تولید می‌گردند که عبارتند از:
قوطی‌هایی که با درز جوش تولید می‌شوند:
بدنه قوطی پس از ساخته شدن تحت فرایند ERW (Electrical Resistance Welding) قرار می‌گیرد. در نتیجه این فرایند قوطی‌های استوانه‌ای شکل تولید می‌گردند. محل جوشکاری قوطی‌ها هم از داخل و بیرون با مواد مخصوص به شکل یکنواخت و لایه‌ای بسیار نازک پوشیده می‌شوند. سپس در کوره مخصوص حرارت می‌بینند تا تثبیت شوند.
قوطی‌های تولید شده با درز جوش لیزری:
از این روش قبلا استفاده می‌شده و امروزه رایج نیست. در واقع به دلیل آلودگی که آلیاژ لحیم کاری درست می‌کند این روش منسوخ شده که مخصوصا برای بسته بندی مواد غذایی منجر به مسمومیت می‌گردد.
البته روش‌های دیگری هم برای تولید این نوع قوطی‌ها وجود دارند که به دلیل رایج نبودن در صنعت قوطی سازی کشور به آنها اشاره نکردیم.
قوطی 2 تکه (2-pieces Can):
این قوطی‌ها در صنعت قوطی سازی نیز به کمک چند روش تولید می‌شوند که در ادامه توضیح داده‌ایم:
به روش DI (Drawn & Wall Ironed Can):در این روش قوطی‌های بلند با فرایندهای مختلف از جمله اتو کردن ورق در قالب کشش تولید می‌گردد. کف و بدنه این قوطی‌ها از جنس مشابهی تشکیل شده است.
قوطی دو تکه کششی:
این نوع قوطی‌ها به کمک عملیات کشش ساخته می‌شوند. اما نسبت به قوطی‌های دو تکه DI کشش مورد نیاز برای ساخت آنها کمتر است. مواد یا متریال سازنده به درون قالب ریخته می‌شوند و نهایتا قوطی 2 تکه تولید می‌گردد. جنس بدنه و کف قوطی نیز مشابه است.
مراحل تولید انواع قوطی 3 تکه در صنعت قوطی سازی
به طور خلاصه فرایندی که در طی آن قوطی‌های 3 تکه تولید می‌شوند در ادامه توضیح داده شده‌اند:
پوشاندن ورقه‌های قلع با لاک در خط لاک زنی
برش بدنه قوطی‌ها با دستگاه قیچی دوبل (Double Slitter)
تولید شدن بدنه قوطی در دستگاه‌های مخصوص تولید بدنه
استفاده از پودر یا لاک برای پوشاندن درز جوش بدنه‌ها به روش ERW برای جلوگیری از خوردگی و نهایتا باز شدن درز جوش
پخته شدن و تثبیت پودر یا لاک استفاده شده برای محل درزجوش در کوره‌های مخصوص SCCO
تقسیم کردن بدنه، کنگره‌ای کردن، تغییر شکل دادن سطح مقطع، برگرداندن لبه بدنه و نهایتا متصل کردن کف به بدنه توسط یک یا چندین مرحله که بسته به نوع کاربرد قوطی‌ها توسط یک یا چند ماشین خاص انجام می‌گیرد
مراحل تولید انواع قوطی 2 تکه در صنعت قوطی سازی
در ادامه به طور خلاصه فرایند تولید قوطی‌های 2 تکه توضیح داده شده‌اند:
پوشاندن ورقه‌های قلع اندود شده بالاک‌های مخصوص
برش زیگزاگی یا ساده ورقه‌های بدنه و یا بدون برش به کمک شیوه تغذیه ورق
ورقه قلع اندود شده وارد دستگاه پرس می‌گردد تا قوطی‌هایی 2 تکه با لبه برگردانده شده در پرس مخصوص تولید شوند. در دستگاه‌های پرس عملیات و فرایندهای مختلفی مثل کشش و بازکشش، بریدن زوائد و برگرداند لبه‌ها انجام می‌گیرد. تمامی این دستگاه‌ها دقت بسیار بالایی دارند.
نکات، مشکلات و محدودیت‌های استفاده از ورق قلع اندود در صنعت قوطی سازی
در صنایع قوطی سازی، ورقه قوطی‌ها قلع اندود می‌شوند که با هدف افزایش مقاومت در برابر خوردگی، جوشکاری، لحیم کاری و لاک کاری و همچنین کاهش ساییدگی و اصطکاک دستگاه‌های خط تولید و بهبود شکل پذیری ورق به فرم‌های مختلف است.
تولید این ورقه‌ها و ساخت قوطی‌های مورد نیاز صنایع غذایی و غیر غذایی همواره با محدودیت و نکات خاصی مرتبط بوده که در ادامه توضیح می‌دهیم:
پارامترهای مختلف ورقه‌هایی که استفاده می‌شوند قبل از بکارگیری در دستگاه‌های بدنه ساز باید طبق دستورالعمل‌های شرکت سازنده به دقت رعایت گردد
⦁ در روش ERW جهت نورد (Rolling Direction) باید در خطوط تولید انواع قوطی فلزی رعایت شود
⦁ تلورانس ابعاد در باندل‌های ورق باید به درستی رعایت شوند تا در صنعت قوطی سازی، لاک زنی و برش بدنه با قیچی‌های مخصوص به مشکل برنخورند.
⦁ لبه ورقه‌هایی که درجه سختی آنها از حد معینی بیشتر باشد باید با روش چرخشی (Spin Flanging) برگردانده شود. اما لبه ورقه‌هایی که درجه سختی کمی دارند باید با روش حدیده‌ای (Die Flanging) برگردانده شود.
⦁ در صنعت قوطی سازی، روغن کاری یا Oiling بسیار ضروری است. در واقع بخاطر گازها و ذرات مختلفی که در طی فرایندهای مختلف ساخت ورقه‌های قلع اندود برای تولید قوطی‌های مختلف آزاد می‌شود، باید برای کمتر کردن عوارض تماس و تنفس چنین موادی، روغن‌های مجاز استفاده شوند.
و در آخر بسته یه صنف کاری چاپ روی فلز انجام می شود.